Tussentijdse resultaten onderzoek Data Driven Nursing om zelfredzaamheid cliënt te vergroten

Doel van het onderzoek Data Nurse 

In het onderzoek gaan we na hoe je gegevens, vastgelegd door de wijkverpleging, kunt gebruiken om inzicht te krijgen in de zelfredzaamheid van cliënten. Het doel is om: 

• De kwaliteit van het vastleggen van zorginhoudelijke Omaha System gegevens (data) te  verbeteren,  
• Zorginhoudelijke data te gebruiken om samen beslissen met de cliënt te stimuleren en daarmee zelfredzaamheid van cliënten te versterken. 

Terug- en vooruitblik ‘samen beslissen’ 

Het onderzoek, dat twee jaar geleden startte, bevindt zich nu halverwege. Op dit moment lopen er twee deelonderzoeken. Het eerste richt zich op het observeren van gesprekken tussen een client en een wijkverpleegkundige. Dat zijn gesprekken over samen beslissen over de zorgdoelen van de client.  Het andere deelonderzoek gaat over de toepasbaarheid van de Samen Beslis Hulp (ontwikkeld voor ziekenhuis) in de wijkverpleging. 

Bevindingen deelonderzoek over samen beslissen en zelfredzaamheid (gespreksobservaties): 

1. Er zijn verschillen tussen wijkverpleegkundigen wat betreft het indiceren van zelfredzaamheid. De een gebruikt de positieve gezondheid matrix, de ander doet het op basis van ervaring en weer een ander laat de patiënt eventjes lopen. 
2. Ouderen hebben de behoefte om hun problemen met zelfredzaamheid te bespreken, maar ervaren niet dat ze dat samen met de wijkverpleegkundigen zouden kunnen doen. 
3. Het stimuleren van zelfredzaamheid is vooral gericht op de lichamelijke zorgvraag en minder op de psychosociale zorgvragen zoals het ervaren van eenzaamheid of rouw na verlies van een partner.  
4. Wijkverpleegkundigen stellen niet vaak samen met de ouderen doelen vast over zelfredzaamheid. 
5. Wijkverpleegkundigen vinden het lastig om met ouderen gestructureerde gesprekken te voeren over het stimuleren van zelfredzaamheid. 

Aanpassingen Samen Beslis Hulp 

Het tweede deelonderzoek kijkt of de Samen Beslis Hulp  - ontwikkeld voor in het ziekenhuis – ook in de wijkverpleging toepasbaar is. Deze vragenlijst helpt ouderen zich voor te bereiden op ‘samen beslissen’ bij de intake met een zorgverlener. Er is een e-learning met fictieve cliënten. Deze dient om te oefenen met het gesprek met de client.  

Voor het onderzoek zijn interviews bij focusgroepen gehouden. Een groep wijkverpleegkundigen probeerde de e-learning uit. Met hun aanvullingen en feedback passen we de e-learning aan. Daarnaast komen in de e-learning tips over hoe je zelfredzaamheid het beste kunt vastleggen met behulp van Omaha System. 

Terug- en vooruitblik Dashboard zelfredzaamheid 

Het afgelopen jaar is er ook onderzoek gedaan naar zelfredzaamheid en data. Er is onderzocht of je zelfredzaamheid kunt afleiden uit de zorginhoudelijke data van het Omaha System. Ook is onderzocht hoe deze informatie besproken kan worden met wijkverpleegkundigen. Met als doel de kwaliteit van zorg te verbeteren zonder extra werk te veroorzaken.  

De wijkverpleegkundigen in focusgroepen dachten mee over de inhoud en het gebruik van het dasboard. Zij hadden de wens de Vilans Hulpmiddelenwijzer te koppelen aan het dashboard. Zodat zij op het moment dat ze dat nodig hebben meteen kunnen zien wat hulpmiddelen zijn die ze kunnen inzetten bij een client. Ook is er de mogelijkheid toegevoegd waarmee je kunt zien welke acties collega’s inzetten bij soortgelijke zorgvragen (aandachtsgebieden). 

Toegevoegde waarde van het dashboard 

Het dashboard kan in drie situaties een waardevolle toevoeging zijn: 

• In het gesprek met de cliënt: overleg over waar de cliënt zelfredzamer in wil worden en of dit ook lukt. In het dasboard zie je de scores en het verloop daarvan.  
• In het teamoverleg: gesprek over welke (soort) acties het meest gekozen worden bij een bepaalde zorgvraag en welke het meest bijdragen aan zelfredzaamheid. 
• In het gesprek met bijvoorbeeld huisartsen en verzekeraars: inzicht geven in en onderbouwen van het werk dat wijkteams doen.   

Pilot dashboard 

Voor de implementatie van het dashboard gaan we in gesprek met de deelnemende organisaties. Je kunt een dashboard inrichten met verschillende ECD’s en dashboarding software. Dashboarding software moet beschikbaar zijn voor de deelnemende zorgteams (tenminste één beschikbare licentie per team). Door verschillen in IT-systemen bij de deelnemers zoeken we naar een aanbod ‘op maat’. We zullen een handleiding schrijven voor het implementeren van het dashboard. In de handleiding staat hoe je de data aansluit op het dashboard, welke data je nodig hebt, en andere praktische zaken. Ook schrijven we een handleiding over hoe het dashboard in wijkteams kan worden gebruikt. 

Vervolg onderzoeksproject 

Het laatste deel van het onderzoek heeft als doel de interventie te testen in de praktijk. We starten daar in januari 2025 mee. Leren en verbeteren met behulp van goede verslaglegging in het ECD en de weergave daarvan in het dashboard staan daarbij voorop. Dit is een cyclisch proces. De komende tijd worden verschillende stappen en verwachtingen voor de cliënt, de verpleegkundige en het team verder uitgewerkt.