Naar hoofdinhoud Naar footer

Omaha System kan ondersteunen in aandacht voor welbevinden

‘Aandacht voor welbevinden is er wel in het verpleeghuis,’ vertelt onderzoeker Chantal Zuizewind. ‘Toch gaat het vaak om eenmalige acties die niet geborgd zijn in het methodisch werkproces. De vraag is dan ook hoe je continuïteit in aandacht voor welbevinden kan bereiken. En hoe Omaha System daarin kan faciliteren.’

Het Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg geeft aan dat aandacht voor het welbevinden van de cliënt erg belangrijk is,’ vertelt Chantal. Toch is het nog lastig om continue aandacht voor het welbevinden van de cliënt te borgen in verpleeghuizen. ‘Vaak beperkt zich dit nu tot eenmalige acties. Bijvoorbeeld een zangles organiseren of een cursus bloemschikken. Terwijl welbevinden niet alleen om activiteiten gaat. Het gaat er ook om dat iemand zich prettig voelt, ondanks ouderdom of beperkingen een zinvol leven kan leven en het gevoel heeft dat hij/zij ertoe doet.’

Ga aan de slag met welbevinden in jouw verpleeghuis

Bekijk de toolkit ‘Welbevinden in het verpleeghuis’. De toolkit is ontwikkeld op basis van resultaten van actieonderzoek in opdracht van stichting Omaha System Support.

Actieonderzoek

Chantal deed hierover inzichten op tijdens het onderzoek. ‘We hebben pilots gedraaid bij 4 zorgteams van 3 verschillende organisaties. Namelijk: Amstelring, HWW Zorg en Savant Zorg. Met hen zijn we het traject aangegaan voor continue aandacht voor welbevinden. We hebben gekeken: Waar lopen jullie tegenaan? Wat kan er beter? Daarvoor zijn we onder andere in gesprek gegaan over welbevinden. Wat verstaan jullie onder welbevinden? Wat vinden cliënten hier nu zelf van?’

Thema’s voor welbevinden

‘We hebben groepsgesprekken met zorgverleners gehouden en interviews afgenomen met ouderen. Uit de verslagen zijn 7 thema’s voor welbevinden gekomen, namelijk:

  1. familie en dierbaren
  2. het koesteren van het alledaagse
  3. menselijke waardigheid
  4. zelfredzaamheid en eigen regie
  5. omgaan met verlies en rouw
  6. sociaal contact en onder de mensen zijn
  7. betekenisgeving en een zinvolle dagbesteding

Persoonlijkere zorgplannen

Chantal: ‘We hebben verder gekeken hoe Omaha System de continuïteit in zorg voor welbevinden kan waarborgen. Daarvoor hebben we een training ontwikkeld die we zijn gaan uittesten. Daarna zagen we echt verschillen tussen “ervoor” en “erna”. Zorgverleners gingen welbevinden en welzijn nog meer uitvragen tijdens assessments. En dit vertaalde zich in het zorgplan tot meer gebruik van aandachtsgebieden uit het psychosociaal domein. Waar de gebruikers eerst voornamelijk medische aandachtsgebieden gebruikten, zagen we daarna ook aandachtsgebieden als “sociaal contact”, “rolverandering” en “rouw”.  De zorgplannen werden bovendien gedetailleerder en persoonlijker.’

Toolkit

‘Aan de hand van de onderzoeksuitkomsten, hebben we een toolkit ontwikkeld. De toolkit bestaat uit informatie, tips, casuïstiek en werkvormen. Deze hebben we uitgetest bij de zorgteams. Eén werkvorm is om met elkaar in gesprek te gaan waar je zelf blij van wordt in je leven. Dat zorgt voor een stukje bewustwording, waardoor je het ook weer makkelijker bij cliënten gaat zien. Daarnaast zijn er 2 handige posters in opgenomen. Die kun je uitprinten en ophangen, bijvoorbeeld in de koffiekamer. Het zijn mooie geheugensteuntjes om welbevinden nog meer aandacht te geven in de dagelijkse zorgverlening.’

2 interactieve casussen

Ook maken bijvoorbeeld 2 interactieve casussen deel uit van de toolkit. Chantal: ‘De casussen zijn bedoeld als oefenmateriaal. Aan de hand van de verhalen van meneer Dekker en mevrouw Van Baarn nemen we je stap voor stap mee in het aandacht hebben voor het welbevinden met behulp van Omaha System. Deze kun je gebruiken als individueel lesmateriaal. Maar je kunt er ook samen met het team mee aan de slag.’

Randvoorwaarden

Chantal: ‘Door een classificatiesysteem zoals Omaha System in te zetten, laat je zorg voor welbevinden niet langer over aan het toeval. Door zorgvragen over het welbevinden van de cliënt op te nemen in het zorgplan hopen we zorg en welzijn meer in balans te brengen met elkaar. Het Omaha System kan hierbij zeker ondersteunen. Mits er voldaan is aan de juiste randvoorwaarden, zoals voldoende tijd, kennis en vaardigheden en steun van het bestuur. Het is belangrijk om gezamenlijk de aandacht voor welbevinden te prioriteren.’